[Góc review] Kiêu hãnh và định kiến – Jane Austen

Điều gì khiến một anh chàng giàu có lịch lãm kiêu kỳ trong giới quý tộc lại trở nên ngốc nghếch nhún nhường trước một thiếu nữ với nhan sắc tầm thường xuất thân từ giới trung lưu. Điều gì khiến một cô gái kiêu hãnh thông minh luôn có định kiến với sự phù phiếm giàu có phải chấp nhận rằng mình đã phán đoán sai. Là tình yêu thuần khiết không vụ lợi, một tình yêu xuất phát đơn thuần từ trái tim của những kẻ đang say trong tình yêu. Nếu bạn nghĩ đây là một cuốn sách lãng mạn viết về tình yêu của bạch mã hoàng tử với chiếc xe ngựa cầu hôn lọ lem thì bạn nhầm rồi. Cuốn sách là một vở hài kịch về chuyện kén chồng của gia đình nhà Bennet, sâu xa hơn là một cuốn sách với đầy đủ chương về con người, địa vị tình yêu và xã hội điển hình giữa thế kỷ 19.

Một tấm chồng tốt- chuyện kén rể nhà Bennet

“ Có một chân lý được đông đảo mọi người công nhận, ấy là đàn ông độc thân mà lại còn sở hữu  một gia tài đáng kể thì ắt hẳn sẽ muốn lấy vợ lắm”. 

Dường như không chỉ mỗi đàn ông muốn lấy vợ, mà phụ nữ cũng thi nhau tìm cho mình một tấm chồng tốt. Với bà Bennet thì một tấm chồng tốt là có nhiều tiền, có địa vị mặc cho có xấu xí hay mắc khuyết điểm cũng chẳng là mối bận tâm. Bởi sự giàu có là thứ xoa dịu và ưu điểm tuyệt đối mà bà coi trọng trong việc kén rể cho năm cô con gái đang tuổi cập kê.  Câu chuyện bắt đầu với tin tức lan truyền rằng một chàng trai trẻ tuổi có gia sản lớn ở miền Bắc nước Anh chuyển về vùng Netherfield. Điều này không khỏi ngạc nhiên khi bà mẹ tất thảy vui sướng tìm cách tiếp cận và mong đợi một trong những cô con gái của bà có cơ may lấy được anh chàng giàu có kia. Vào bối cảnh thế kỷ 19, hầu như phụ nữ ít khi được đến trường, chủ yếu gia sư tại nhà hoặc bố mẹ tự dạy, và cũng không được thừa kế bất động sản. Vì vậy, bà Bennet cũng như những bà mẹ khác lúc bấy giờ chỉ có mối lưu tâm về các cô con gái của mình.

Cuốn sách ấn tượng đi sâu vào phân tích tâm lý nhân vật, tất cả làm nên nét đặc trưng trong phong cách của Jane Austen. Châm biếm, hài hước dí dỏm nhưng không kém phần sâu sắc đã khắc họa nên một câu chuyện không có chi tiết gay cấn, không có nút thắt bất ngờ nhưng lại rất tinh tế và đáng suy ngẫm đằng sau.

Elizabeth Bennet – Cô gái thông minh có học thức và bản lĩnh

Trong năm chị em gái, Elizabeth là cô gái cá tính và thông minh nhất. Cũng vì không được nhẹ nhàng như các chị em còn lại nên mẹ cô ít quan tâm cô nhất. Không xuất thân từ giới thượng lưu, nhưng cung cách và sự kiêu hãnh của cô khiến ở cô có một sức hút khó cưỡng, điều mà khác biệt giữa cô và những cô gái khác trong xã hội lúc ấy. Cô luôn biết mình thích gì, cần gì và cần làm những gì hay biết khả năng của mình tới đâu. Một cô gái tự chủ độc lập sẵn sàng từ chối thẳng thắn lời câu hôn của những người mê đắm cô, cũng có thể nói khá phũ phàng là điều tôi yêu thích nhân vật này. Không ai nghĩ một cô gái trung lưu với nhan sắc bình thường lại có học thức và niêm kiêu hãnh lớn đến như vậy. Cô có định kiến sâu sắc với giai cấp giới thượng lưu hách dịch, vì vậy ngay từ cái nhìn đầu tiên, Elizabeth đã ghét cay ghét đắng Darcy, ngươi đàn ông mà trớ trêu thay, sau này khiến cô phải lòng.

Darcy- Chàng trai giàu có, thông tuệ 

mang trong mình niềm kiêu hãnh vị thế

Nếu như Elizabeth có lòng tự trong về gia thế và mang cái nhìn không thiện cảm về tầng lớp thượng lưu hách dịch, trịch thượng thì Darcy cũng mang trong mình một định kiến kiên cố về tầng lớp trung lưu thấp kém luôn mong ước tiến thân bằng cách bám lấy người giàu. ấn tượng về Darcy lúc đầu có vẻ khá cao ngạo về địa vị của mình, một trong những người giàu nhất nước Anh với 5000 bảng mỗi năm. Tuy nhiên sau vẻ lạnh lùng ấy, anh có trái tim ấm áp, có cung cách của bậc quý ông lịch thiệp và tôn trọng phu nữ. Nhưng dù có cao ngạo đến mấy, anh cũng trở nên yếu mềm trước một cô gái thông minh lanh lợi không ngại đối đáp thẳng thắn trong những cuộc đối thoại, luôn luôn sắc sảo và khiến anh phải bận tâm. Điều mà tôi thích ở nhân vật này là sự hơi vụng về trong việc bày tỏ tình cảm của mình, trông rất ngờ nghệch nhưng lại cuốn hút.

Jane Bennet – Cô gái xinh đẹp và ngây thơ đúng nghĩa

So với những nhân vật khác, Jane đối với tôi khá mờ nhạt. Ngoại trừ việc xinh đẹp nổi bật thì tính cách cô khá nhu mì, ngây thơ. Với cô bất cứ ai xung quanh cũng tốt đẹp và tốt bụng. Nhân vật này xuất hiện minh chứng cho việc sinh ra đã đẹp thì cuộc đời cũng tự dưng may mắn theo. Cô chẳng cần phải nỗ lực gì nhiều, ngoại trừ việc đẹp thì số phận cũng an bài một cái kết viên mãn. Cô quá yếu đuối khi ngay cả tình yêu của mình cũng không biết cách níu lấy mà chỉ biết đau  khổ và ôm suy nghĩ.

Charles Bingley- Chàng “hoàng tử” đáng yêu tốt bụng

Bingley là nhân vật mang dáng dấp của một hoàng tử trong truyện, giàu có lịch thiệp đẹp trai và đối xử tốt với mọi người. Tuy nhiên điểm đáng trừ của anh luôn dễ bị lung lay bởi người khác, ngay cả chính tình cảm của mình cũng không có chứng kiến. Anh không hề tỏ ra xa cách tới những người địa vị thấp hơn, mà luôn luôn hào phóng và đặc biệt yêu ngay Jane từ cái nhìn đầu tiên.

Charlote Lucas – Người phụ nữ thực dụng

Cô xuất thân từ nhà trung lưu, xinh đẹp nhưng đã đến tuổi cập kê. Chỉ vì sợ mang danh gái ế mà cô chấp nhận lấy Collin một anh chàng hèn hạ, chuyên xu nịnh người khác. Nhân vật này đối với tôi có chút thương cảm, không biết cuộc sống sau này của cô có đủ đầy như cô trưng bày trước mọi người hay không và không ai biết làm thế nào cô chịu đựng người chồng như thế chỉ với lý do chỉ cần một tấm chồng mà thôi.

Qúy bà Bennet- người mẹ của năm cô con gái

Đây chính là nhân vật mà tôi cho là hài hước và trào phúng nhất truyện. Một bà mẹ nội trợ hằng ngày chỉ lo lắng việc giúp con gả vào nhà giàu. Bà còn có tính ngồi lê đôi mách, chỉ chăm chăm vào việc tâng bốc con cái mình và sẵn sàng dìm nhà người ta một cách sỗ sàng nhất. Bà không hề quan tâm cảm nhận của con mình ngoại trừ tham vọng tìm một anh chàng giàu có nào đấy để gả con đi. Tất cả để trông mong cho cuộc sống sau này và lên mặt với hàng xóm xung quanh. Bà khiến cho Elizabeth luôn cảm thấy xấu hổ về cung cách xử sự và suy nghĩ của bà trước mọi chuyện.

Kiêu hãnh và phù phiếm

“ Phù phiếm và kiêu hãnh là hai điều khác nhau, tuy rằng người ta thường xem hai thứ đồng nghĩa với nhau. Một người có thể cảm thấy kiêu hãnh nhưng không tỏ ra phù phiếm. Kiêu hãnh là khi ta có ý kiến về chính mình, phù phiếm là khi ta muốn người khác nghĩ về mình như thế nào.”

Những nhân vật trong truyện dù cách xa hàng thế kỷ, nhưng cho dù là thời ấy hay bây giờ, luôn luôn tồn tại những định kiến về cấp bậc, địa vị giữa người với người. Khi đọc, ta dễ dàng nhận ra lối châm biếm mỉa mai của tác giả tới những tình huống kệch cỡm trong truyện.

Tình yêu chiến thắng sự kiêu hãnh và định kiến

Darcy và Elizabeth đều là những con người tốt bụng và tình cảm nhưng ngặt nỗi mang trong mình thứ định kiến và kiêu hãnh của giai cấp mình. Elizabeth thông minh nhưng lại hấp tấp trong việc đánh giá người khác với những ấn tượng đầu tiên. Darcy khép kín lãnh đạm, anh ghét đắng và khinh bỉ những kẻ cố tình tiếp cận giới thượng lưu nhằm tiến thân. Oái ăm thay hầu như những người xung quanh Elizabeth đều như vậy.

Tưởng chừng như hai con người với hai sự đối nghịch căng thẳng đến thế, lại dần bị hút vào nhau như hai mảnh nam châm. Chàng vì say mê đắm đuối mà từ bỏ lòng tự tôn về địa vị ngỏ lời với nàng, Nàng cũng chấp nhận sự đánh giá vội vàng của mình để nhìn nhận và đáp lại lời yêu. Cuốn sách mang tới thông điệp rằng, bất kể địa vị khoảng cách xã hội, thứ không thể xoay chuyển hay phân bậc đó là tình cảm chân thành.

Vì lấy bối cảnh thế kỷ 19, nên ngôn ngữ trong truyện khá mĩ miều và đôi chút phức tạp. Những câu nói cũng mang hơi hướng cổ xưa, trang trọng và khá trịch thượng nhưng rất sâu sắc và thông minh. Nếu như bạn chưa muốn đọc vội, hãy thử xem phim chuyển thể khá thành công năm 2005 với diễn xuất đa dạng và khá tinh tế so với nguyên tác. Hơn thế, khi đọc bạn sẽ được thấy một vùng quê nước Anh cổ xưa và rất đỗi thơ mộng.

Tác giả: Miu

Bạn có thể tham khảo đặt mua tại đây: